Андрей Геращенко - Мiкiта ў краiне пацукоў (на белорусском языке)

З-за сцэны чуецца дзiцячы гоман i голас Алены Анатольеўны.

НАСТАЎНIЦА: Цiшэй, дзецi, цiшэй. Зараз усiм трэба будзе памыць рукi хутка сняданак!

МIКIТА: Трэба хавацца - iдуць!

Мiкiта адчыняе дзверы ў каморку напалову i, прасунуўшы галаву, прыслухоўваецца.

МIКIТА: Цiха - мабыць, нiкога тут няма. Хай пашукаюць!

Мiкiта адчыняе дзверы i, хуценька прасклiзнуўшы ў каморку, зноў зачыняе iх за сабой. Гучыць жудасны грукат i ўся сцэна апынаецца ў цемры, якую прарэзваюць хуткiя блiкi святла. Чуюцца жахлiвыя крыкi дзяцей i Алены Анатольеўны. Потым наступае цiшыня, а цемра становiцца поўнай. У гэты час дэкарацыi левай часткi сцэны хаваюцца i ўся сцэна ператвараецца ў каморку. Дзверы, якiя раней падзялялi сцэну на часткi, цяпер знаходзяцца ў глыбiнi. Пачынае крыху свiтаць. Мiкiта ў тым самым адзеннi, але ў яго пацучыная галава i пацучыны хвост. Ён, не заўважаючы гэтага, марудна крочыць па каморцы, выцягнуўшы наперад рукi.

МIКIТА: Што гэта нiкога не чуваць?! Нi дзяцей нi чутна, нi Алены Анатольеўны?! I чаму гэта яны так крычалi? Схаваюсь я лепей за гэтымi рыдлёўкамi.

Мiкiта прысядае ля сцяны за нейкiмi рыдлёўкамi.

МIКIТА: Што гэта мяне нiхто не шукае?! Няўжо нiкому не цiкава, куды я трапiў? А яшчэ кажуць, што яны пра дзяцей клапоцяцца! Вось няма мяне i нiкому спраў да гэтага таксама няма! I есцi хочацца! Зараз жа сняданак. А тут халодна i... страшна. Лепей вылезу.

Мiкiта выходзе з-за рыдлёвак i iдзе ў левы бок сцэны.

МIКIТА: Якой вялiкай стала каморка! А дзверы дзе? Няма?

Мiкiта глядзiць навокал i толькi тут заўважае, што дзверы зусiм у iншым месцы.

МIКIТА: Яны ж, здаецца, не тут былi?! Вой, нешта мне зусiм страшна!

Мiкiта падыходзе да дзвярэй, расчыняе iх, але бачыць толькi цагляную сцяну.

МIКIТА: Дзе я?! Пi-пi. Што са мной здарылася?!

Мiкiта хапаецца рукамi за галаву i крычыць яшчэ больш громка.

МIКIТА: Што ў мяне з галавой?! У мяне на твары поўсць?! I хвост! У мяне з'явiўся пацучыны хвост. Я ператварыўся ў брыдкага пацука! А-а-а! У-у-у!

Мiкiта пачынае скакаць i лямантаваць, стукаючы ў сцяну за дзвярамi.

МIКIТА: У-у-у! Мама, Алена Анатольеўна, дзецi - ратуйце мяне! Мяне ператварылi ў пацука злыя чараўнiкi! Хутчэй! У-у-у! Хто небудзь дапамажыце!

Кладка з цэглы нечакана знiкае i з'яўляецца праход, з якога льецца таямнiчы свет i выпаўзаюць клубы дыму. Успыхваюць рознакаляровыя лiхтарыкi. Мiкiта з плачам iдзе прама ў дым i знiкае са сцэны.

КАРЦIНА ТРЭЦЯЯ

Падзямелле. У левым баку на велiзарнай павуцiне гойдаецца вялiзны павук. Мiкiта, у якога галава i хвост пацука, асцярожна крочыць наперад i час ад часу пiльна сочыць за паводзiнамi павука.

МIКIТА: Бр-р-р - якая брыдота! Нiколi не бачыў такога вялiкага павука! Што са мной здарылася? Магчыма i сапраўды зачаравалi, а магчыма - гэта толькi сон. Толькi жудасны сон. I есцi хочацца.

Мiкiта сядае на падлогу i зноў спрабуе ахапiць рукамi галаву, але, дакрануўшыся да поўсцi, зноў пачынае плакаць.

МIКIТА: Зноў гэтая поўсць. Пi-пi-пi. Я ўжо i пiшчэць пачаў, як пацук. Чаму "як"? Я i на самой справе пацук - брыдкi, шэры пацук!

У глыбiнi сцэны чуецца нейкае варушэнне. Даносiцца чыйсцi пiсклявы голас.

ГОЛАС: Хто гэта тут лаецца на пацукоў?! Хiба не ведае, пi-пi-пi, што пацукi - гаспадары падземнага царства?!

Мiкiта перастае плакаць i хуценька ўскоквае на ногi i з жахам азiраецца навокал.

МIКIТА: Хто тут? Пi-пi-пi. Чый гэта голас?

ГОЛАС: Пi-пi-пi. Чаго ты дражнiшся? Зараз пабачыш, чый!

На сцэне з'яўляецца пацук, амаль такой жа велiчынi, як i Мiкiта. Пацук здзiўлена аглядае Мiкiту.

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Гэта ж пацук! Сапраўдны пацук!

МIКIТА: Хто пацук?

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Ты пацук!

МIКIТА: Сам ты пацук!

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Вядома ж - я пацук! А ты хто - магчыма, кот?! Чаму маўчыш? Нiколi не бачыў такога дзiўнага пацука.

Пiсклявы пацук з цiкаўнасцю разглядае Мiкiту з усiх бакоў i асцярожна абыходзе вакол яго.

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Нешта раней я цябе нiколi тут не бачыў. Ты адкуль? Напэўна, не з нашых нор? Дзе ты жывеш?

МIКIТА: Я у хаце жыву - у кватэры на чацвёртым паверсе. Мой дом ля дзiцячага садка.

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Ведаю я гэты дом. У iм цяжка жывецца нашаму брату-пацуку. I атруту розную ўвесь час сыплюць, i кот жудасны жыве - людзi яго, пi-пi-пi, Томiсам завуць. Такi вялiзны, злы кот. Шэра-паласаты. Ты яго бачыў?

МIКIТА: Вядома ж, бачыў - гэта мой кот.

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Як гэта - твой? Пi-пi-пi.

МIКIТА: Ён у маёй кватэры жыве. Пi-пi.

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Вой, ратуйце мяне - зараз лопну ад смеху. Твой кот! Ты, часам, не з'еў атруты для пацукоў?

Мiкiта звяртаецца да гледачоў.

МIКIТА: Трэба пакуль нiчога не тлумачыць пра тое, што я - не пацук. Усё роўна ён мне не паверыць. Трэба прыгледзiцца пакуль, што да чаго, а пасля, магчыма, нешта i будзе. Хутчэй за ўсё, проста прачнуся на сваiм ложку, бо гэта абавязкова павiнен быць сон - на самой справе дзецi ў пацукоў не ператвараюцца.

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Што ты там сабе пiшчыш пад нос - нiчога не чуваць?! Я пытаюся, цi не з'еў ты атруту для пацукоў?

МIКIТА: Не еў я нiякай атруты. А вось нешта з'есцi i сапраўды было б неблага. Толькi што тут знойдзеш?!

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Гэта табе не нейкi там дом цi кватэра! Тут ежы - колькi хочаш. Мы зараз як раз пад кухняй дзiцячага садка. Але... Дай ка я пагляжу навокал больш пiльна.

Пiсклявы пацук уважлiва аглядае усё навокал i раптам, заўважыўшы павука, некалькi разоў задаволена падскоквае ўверх.

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Глядзi, што я знайшоў!

МIКIТА: Бачыў я гэтага павука. Якая брыдота! Нiколi раней нiдзе такiх вялiкiх не сустракаў.

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Вядома - гэта табе не кватэра! Вось i паснедаем. Я, канешне ж, мог з'есцi яго i сам, бо я яго знайшоў, але ж... Ты якi-нiякi, а госць, а я, як гаспадар, павiнен цябе частаваць. Ну - iдзi, еш!

МIКIТА: Каго есцi?!

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Як каго?! Не мяне ж, вядома! Iдзi да павука!

МIКIТА: Есцi павука?! Але ж ён такi брыдкi!

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Я яму прапаную ледзь не лепшую ежу, я ён, пi-пi, яшчэ носам круцiць! Не, ты ўсё ж такi атруцiўся атрутай для пацукоў. Яна нас зусiм дурнымi робiць.

МIКIТА: Нiчым я не атручваўся. Мне не падабаюцца павукi.

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Выбачай - сыру няма.

Пiсклявы пацук асцярожна падыходзе да павуцiны, з якой звешваецца павук. Раптоўна кiдаецца наперад i, злавiўшы павука, пачынае з хрумканнем яго есцi.

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Як смачна! Вельмi смачна! Пi-пi-пi! Ням-ням-ням!

МIКIТА: Якая дрэнь - вочы б мае не бачылi!

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Пi-пi. Ням-ням-ням. Ну i дурань! Ням-ням-ням.

Мiкiта сядае на падлогу i зноў пачынае плакаць.

МIКIТА: Хачу дадому! Мама, дзе ты?! Расчаруй мяне!

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Пi-пi-хi-хi! Зусiм дурны! Ням-ням-ням!

ДЗЕЯ ДРУГАЯ

КАРЦIНА ЧАЦВЁРТАЯ

Пiсклявы пацук i Мiкiта сядзяць на падлозе у левым баку сцэны. Гучыць трывожная музыка. Пачынаюць зiхацець рознакаляровыя лiхтарыкi.

МIКIТА: Што гэта?

ПIСКЛЯВЫ ПАЦУК: Сюды iдзе наш цар - Пацучын Пяты.